Prekast nedir?
Türkiye’de prekast nedir dendiğinde, genelde akla ilk gelen “cam elyaf takviyeli beton” veya bir diğer adı ile “fiber katkılı beton” olmaktadır. Prekast’ın kelime anlamı İngilizce karşılığı olan precast kelimesinden gelmektedir. Pre=ön, cast=dökmek anlamına gelmektedir. Yani prekast “önceden dökülmüş” anlamına gelmektedir.
Prekast; beyaz çimento, silis kumu, alkali dayanımlı cam elyafı ve suyun doğru oranlarda karıştırılarak oluşmuş karışımın yeniden kullanılabilir kalıba dökülmesi veya kürlenene kadar döküldükten sonra şekil alabileceği bir ortamda döküldükten sonra, montaj edileceği yere taşınması işlemidir. Standart beton dökümünde, betonun döküleceği alanda kalıp oluşturulur ve beton döküldüğü alanda kürlenir.
Prefabrik bina, prefabrik fabrika uygulamaları da aslında birer prekast uygulamasıdır. Türkiye’de prefabrik olarak adlandırılsa da, yurt dışında precast olarak geçmektedir.
Prekast’ın Avantajları
Prekast nedir sorusuna bir de prekastın avantajlarını anlatarak yanıt verelim. Prekast beton üretiminde çevresel faktörler kontrol altında tutulabilir. Fabrika ortamında uygun sıcaklık, nem vb. beton için gerekli olan ortam sağlanır. Prekast beton, mükemmel şekilde kürlenir.
Prekast beton dökümünün, standart beton dökümüne göre çok sayıda avantajı bulunmaktadır. Fabrika ortamında döküm yapıldığı için ürün kalitesi, işçilik en iyi şekilde kontrol edilebilir. Prekast ekipmanları yüzlerce hatta binlerce kez tekrar kullanılabileceğinden, kalıp için gerekli zaman ve ekipmandan tasarruf sağlanır.
Prekast malzemesi, dış etkenlere karşı oldukça dayanıklıdır. Isı ve ses geçirgenliği düşüktür. A1 sınıfı yanmaz malzemeden üretildiği için Yangın yönetmeliğine de uygundur.
Mimari uygulamalarda farklı boyut, fonksiyon ve maliyet sunan birçok prekast uygulama tekniği bulunmaktadır. Prekast mimari paneller binaların dış cephelerinin giydirilmesinde, çevre düzenlemelerinde kullanılan duvarlarda, ses yalıtımında, güvenlik duvarlarında, metro tünellerinde, yağmur suyu kanallarında, su ve kanalizasyon boruları da dahil birçok şekilde kullanılmaktadır.
Prekast Dış Cephe Panelleri (Precast Cladding Panels)
Firmamızın da beton dış cephe panellerini üretirken kullandığı teknik prekast’dır. Fabrika ortamında üretilen dış cephe panelleri, çelik karkas taşıyıcı iskelet sistemi ve üzerine monte edilmiş halfen kanalları sonrasında montaj yapılacak şantiyeye taşınarak kısa sürede montajı yapılmaktadır.
Prekast’ın Tarihçesi
Prekast nedir? Antik roma binalarında betonu ve önceden dökülmüş materyalleri su kemeri, su kanalı, tünel gibi karışık projelerde uyguladıkları bilinmektedir. Modern prekast kullanımında bu yapılardaki mimari ve yapısal uygulamalardan ilham almıştır.
İnşaat alanında ilk büyük prekast proje Avustralya Güney Wales Devlet Demiryolları yapımında, çevredeki binalarda kullanılmıştır. 1917-1932 arasında prekast tekniği 145 binada uygulanmıştır. Ayrıca cephe kaplama ve yapısal bileşenler, binaların içinde bile prekast tekniği kullanılmaya başlanmıştır. Prekast tekniği ile montaj, projeyi hızlı tamamlama imkanı verdiği için özel şirketlere ait binalar içinde tercih edilmiştir.
Prekast cephe kaplama sürecinin nasıl işlediğini merak ediyorsanız, bu konu hakkında yazdığımız makalemizi okumanızı öneririz.
